ზოგიერთი დამწყები მონადირისაგან ხშირად გიგონებ ლეკვი უკვე დავგეშე ნახულობს და ყეფით დასდევსო არადა დაგეშვა სულ სხვა რამეა.ნახვის და დევნის ინსტიქტი ყველა მდევარს სისხლში აქვს დანარჩენი ტარებისას და ძოგი რამ მანამდეც შენ უნდა ასწავლო.კერძოდ დაძახებისას მოსვლა მაშინ როცა არ დასდევს , მორჩილება რაიმეს აკრძალვისას, საბმულში სიარული, მანქანაში ჩაჯდომის მომენტი,და სხვა.ძაღლი რომ დევნას შეეშვება პატრონმა სულაც რომ არ დაუძახოს მან თვითონ უნდა მოაკითხოს იქ საიდანაც იქნა გაშვებული, ბევრი აუცილებელი თვისება ძაღლში არასწორი გეშვით შეიძლება ჩაკლა და პირიქით ზოგიერთი რამ შეიძლება გაუუმჯობესო.ვერაფერს მოუხერხებ ხმას,დევნის სისწრაფეს,გახტუნების უნარს,უკან დაბრუნების ანუ ორიენტაციის უნარს და სხვა.ამით იმის თქმა მინდა რომ მდევრით ტყეში გასვლა უნდა განიჭებდეს სიამოვნებას არა აქვს მნიშვნელობა თოფით ხარ თუ უთოფოთ.ერთმა ჩვენმა ნაცნობმა მონადირემ მარტო ამ სეზონში 6-ჯიშიანი ძაღლი დაკარგა და არა მგონია რომ 6-ვე შემთხვევაში ძაღლი იყოს დამნაშავე.ყველაფერ ამასთან დაკავშირებით ამომწურავ პასუხს მიიღებთ თუ გაეცნობით კაზანსკის,დმიტრიევის,შიანის,

ჩვენ მგეშავები ყველაზე მეტად მე თუ მკითხავ მდევარს ოსტატობას ვუმუშავებთ, ოსტატობა რომელიც თან დაყოლილი არცერთ მდევარს არ აქვს და მხოლოთ და მხოლოთ დევნისას გამოიმუშავებს , არა და ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ელემენტიაა, მაგრამ აქაც თან დაყოლილი თვისება, ყნოსვაა გადამწყვეტი მომენტიი, ამიტომაცაა რომ მდევრის ოსტატობაში მიღებული ქულის საფუძველზე, წერენ ყნოსვის ქულასაც.

გეთანხმებით ყველაფერში უბრალოთ ბევრი რამე თვითენ ძაღლეზეც არის დამოკიდებული ჭკუა ეს ისეთი რამეა მე თუ მკითხავთ დაბადებიდანაც უნდა დაყვეს ძაღლს ჩემი შეხედულებაა ესეთი შეილება ვცდები მარა მაინც რატომღაც ესე მგონია.

მართალია ლაშა თუძაღლს ტვინი არ აქვს იმისგავ რაც არ უნდა ატარო ასცავლო არაფერი გამოვა და რაც მთავარია ძაღლი ოსტატობას იძენს თუ აქვს ვიასკობა ანუ ჟინი .ლეკვი რაც დიდხანს წვალობს დაკარგულ კვალზე ნენ ნელა იღებს გამოცდილებას რასაც ჩვენ ოსტატობას ვეძახით.ისე მდევარ ძაღლს ფრინველის ძაღლისგან განსხვავებით სანადირო თვისებების ყველა კომპონენტი (ყნოსვა, ჟინი, გამძლეობა,და ა.სშ) უნდა ქონდეს კარგად განვითარებული.თუ რომელიმე მათგანი აკლია იმ ძაღლისგან სრულ ფასოვანი მდევარი არ დადგება.

მარტალია ტვინი უმთავრესია,მე გაგონილი მაქვს რუსეთში თუ ბუდობიდან ლეკვი გამოვა უტვვინო ანუ არ დააკმაყოფილებს საველე გამოცდის მოთხოვნებს იმ ზაგლს კლავენ ან აბარებენ ძაგლთა სახში...ჩვენთან კიდე იშვიათ ძაგლს თუ ექნება საველე დიპლომი აქ გამოფენას უფრო ყურადგებას ვაქცევთ როცა პირიქით უნდა იყოს, ჩემი აზრით.გამოფენაზე შეიზლება ფრიადი იყოს და მინდორში არაფრის მაქნისი.. იმიტომ გამოდიან ლეკვები უტვინოები.

რო კლავდენ ან სადმე აბარებდენ არ მგონია მაგრამ დასართავად და სელექციური საქმეებისთვის არ იყენებენ სავარაუდოთ, საველე დიპლომები რო არ აქვს ჩვენი ძაღლების უმეტესობას კიდე ჩვენი ბრალია.( სიზარმაცის, არასწორად გაზრდის და არასწორად დაგეშვის უმეტეს შემთხვევაში)

მდევრები ინტელექტის თვალსაზრისით , მეძებრებთან ახლოსაც ვერ მივლენნ, ამ ყველაფერში ევოლუციამ თავისი სიტყვა თქვაა, ორივე ნადირობა აფსოლიტურათ განსხვავდება ერთმანეთისგან თავისი სპეციფიკით, მეძებრით ნადირობისას გაცილებით მეტია კონტაქტი პატრონსა და ძაღლს შორის, ამ კონტაქტის გარეშე ნადირობა საერთოდ წარმოუდგენელია, ამ ყველაფერმა უხსოვარი დროიდან თავისი კვალი დატოვა მეძებრების ევოლუციაში და იმ დონემდეც კი მიახწია რომ დღეს ბევრი მეძებარი ანონსით მუშაობსს. ეს ძაღლის უდიდესი ინტელექტის გამომჟღავნებაა. მდევრები უფრო მეტად არიან რეფლექსებზე დამოკიდებულიი, მეტი სიჯიუტე ახასიათებთ.
რაც შეეხება სწორი სელექციის წარმოებას, ეგეთი სიმკაცრით რომ მივუდგეთ როგორც თქვენ იძახით, ჩათვალეთ რაც გვყავს ესეც აღარ გვეყოლებაა. პატარა გენო ფონდის და მცირე ენთუზიაზტების ხარჯზე სწორ სელექციას მომავალი არ გააჩნია, ამას უფრო ფართო სპექტრი სჭირდებაა.

ჩვენთან რა სუტუაციაა კარგად მესმის და ახალი სისხლების ნაკლებობას განიცდის თითქმის ნებისმიერი ძაღლის ჯიში, მე ვთქვი რომ რუსეთში და ისეთ ქვეყნებში სადაც კინოლოგია კარგად არის განვითარებული შედარებით ,ასე აკეთებენ და სწორიცაა ალბათ.

ახალი სისხლი სულ რომ ბევრიც შემოვიყვანოთ, შენ პირადად რამდენი ისეთი კაცი გეგულება, მდევარს რო შესაბამისად დაგეშავს და საველეზე გამოიყვანს?

ერთი სიტყვით საველეს როყურადღება უნდა მივაქციოთ მაგაზე ორი აზრი არ არსებობს თუ რატო ყველა ნამდვილმა გონჩატნიკმა იცის.ჩემი აზრით საველეზე უფრო მეტად შეფასდება ძაღლი ვიდრე რინგზე.ჩემ აზრს თავზე არავის არ ვახვევ,უმჯობესია საველეს უფრო დიდი ყურადღება მივაქციოთ ვიდრე რინგს.

სამწუხაროდ ძალიან დიდი ჩამორჩენა გვაქვს, ამ ყველაფერს ემატება ნაკლებ ინფორმირებული ხალხი რომლებიც არლეკინებზე კასტრამებზე და რაჭულ მდევრებზე საუბრობენ არადა რაც ნამდვილად არსებობს ისიც ცოტა გვყავს და სისხლი განახლებას საჭიროებს რომელ საველეებზეა საუბარი როცა შეიძლება კაცს მდევარი ყავს და არც კი იცის რა ყავს

ზუსტად ეგ უნდა გავიგოთ ვის რა ყავს!თავის ძაღლზე ცუდს არავინ ამბობს ჯერ მე არ შემხვედრია ეგეთი მონადირე ცუდი ეთქვას თავის ძაღლზე.ზოგი მონადირე გამოცდილებთ ლაპარაკობს ზოგი ლიტერატურის ენით. ამ შემთხვევაში ორივე საჭიროა როგორც გამოცდილება ასევე ლიტერეტურაც.ახალ სისხლს რაც შეეხება აუცილებელია.ვიმედოვნებ ნელნელა ყველაფერი შეიცვლება და ახალი ჯიშებიც გვეყოლება.

მთლად ბრმად არც ამ ეტაპზე ხდება დართვები და არც ისე საგანგაშოდაა საქმე ბევრს რო ჰგონია. საველეები რო საჭიროა მაგაზე ორი აზრი არ არსებობს. ახლა კი ისევ იმ თემას დავუბრუნდეთ რაზეც ვსაუბრობდით , თქვენ პირადად მდევრის სიჭკვიანეს ყველაზე მეტად მის რომელ თვისებაში ხედავთ? ჩემი აზრით ყველაზე მეტად პოვნაში ეხმარება, ჭკვიანი ძაღლის გასვლა ყოველთვის გააზრებულია, ტყუილად და ტუფტაზე არ დარბის, მან ზუსტად იცის სად იქნება ნადირი გაყუჩებული და სად უნდა ეძებოს, არ გქონიათ შემთხვევა გაგიშვიათ მდევარი და პირველ რიგში ზუსტად ის ადგილი შეუმოწმებია სადაც წინა დღეებში იპოვნა ნადირიი? ჭკვიანი ძაღლი გამოცდილებას ადვილად იღებს და მუშაობას უმატებს და უმატებსს, უჭკუო კი ყოველთვის ერთი დონის მდევრად რჩება. ჭკვიანი და გამოცდილი ძაღლი სულ რომ წვიმამ გადარეცხოს კვალი, გადის და საეჭვო ადგილებს მაინც ჩხრეკავს, მახსოვს ძაღლები რომლებიც არცერთ საეჭვო ჯაგს არ დატოვებდნენ შეუმოწმებელს, კვალი სულ რომ არ ყოფილიყო, მივიდოდნენ და მხედველობით ამოწმებდნენ. ასეთმა ძაღლებმა ზუსტად იციან როგორ ადგილებს ირჩევს კურდღელი დასაწოლათ, ზამთარში თუ ზაფხულში.

ჩემი ებებრი ესტონკა 2 წლის მერე სულ ასე იქცევა, უკვე 9 წლისაა და დღემდე როგორც კი ტყეში ავიყვანთ ეგრევე ახალნაყარ ფიჭვნარს დაეტაკება ხოლმე, სამჯერ ყავს იქიდან კურდღელი გამოგდებული სხვადასხვა პერიოდში. ეს ჩემი მცირე გამოცდილებით რაც მინახავს.

შენ მაინც იცი საკუთარი ძაღლისთვის ქებით წელი არასოდეს მომიწყვეტია, რაც არის ყოველთვის იმას ვამბობ. უბრალოთ ცუდ ძაღლს სახლში არასოდეს გავიჩერებ. ახლაც თითქმის სულ ერთად დავდივართ და ჩემი ძაღლის ყველაზე უკეთესად შენ იცი.