მღრღნელები, დახასიათება პარამეტრები

[ზახარა]

მთიური ბრუცა – Spalax Leucodon



ეკუთვნის ბრუცების ოჯახს
აღწერილობა : უფრო პატარაა , ვიდრე გიგანტური და ჩვეულებრივი ბრუცები. სხეულის სიგრძე აღწევს 230 მმ –ს , ტერფისა 28 მმ , ზურგის მხარე შეფერილია მოვერცხლისფრო მუქად.
გავრცელება : შუა ევროპის სამხრეთი , მოლდავეთი და მასთან მიმდებარე უკრაინის ნაწილი , მცირე აზია , ამიერკავკასია , საქართველოში ახალქალაქის , ასპინძისა და წალკის რაიონები.
ცხოვრების ნირი : მთის ველების ტიპიური , სახლდება ჩვეულებრივ მთების ფერდობებზე. ხშირად გვხვდება თავთავიანი კულტურების , ჭარხლისა და კარტოფილის ნათესებში. იკვებება ფესვებით , ფესურებით , ბოლქვებით , ტუბერებით, ჭამს მცენარის მიწისზედა ნაწილებსაც. მრავლდება წელიადში ერთჯერ , მარტიდან – ივნისამდე , შობს 2 –4 ნაშიერს.
სამეურნეო მნიშვნელობა: სოროების თხრისას აზიანებს მცენარეთა მიწის ქვეშა ნაწილებს , ხოლო ამ დროს მიწის ზედაპირზე წარმოქმნილი მიწის გროვები ხელს უშლიან თივის აღებასა და სხვა სამუშაოთა შესრულებას. აგროვებს საკვების დიდ მარაგს; მაგალითად , მიწისქვეშა საკუჭნაოში გვხვდება 10– 15 კგ მომარაგებული კარტოფილი და ჭარხალი. ეს იმის მაჩვენებელია , რომ ბრუცა მნიშვნელოვან ზარალს აყენებს სოფლის მეურნეობას . ბეწვის მდარე ხარისხის გამო სარეწაო მნიშვნელობა არა აქვს.



კავკასიური თაგვანა – Sicista caucasica


ეკუთვნის თაგვანასებრთა ოჯახს.

აღწერილობა: ძალიან მცირე ზომის მღრღნელია, სხეულის სიგრძე აღწევს 70 მმ–ს,
კუდი სხეულზე გრძელია , მისი სიგრძე აღწევს 115 მმ–ს. ყურის სიგრძე 12 მმ , ტერფისა 18 მმ – მდე . კავკასიური თაგვანა მკვეთრად განსხვავდება ამავე გვარში შემავალი დანარჩენი სახეობებისაგან იმით , რომ ძურგის შეფერილობა ერთგვაროვანია ჩალისფერ–მურადან ყავისფერ–ჟანგისფერამდე , ამასთან ზურგზე მუქი ზოლი არა აქვს.
გავრცელება: კავკასია. საქართველოში გვხვდება დიდი კავკასიონის დასავლეთ ნაწილში და მცირე კავკასიონზე. ბინადრობს მთების შუა და ზედა ზოლში , მცირერიცხოვანი სახეობაა.

[ზახარა]

ქარცი მემინდვრია - Clethrionomys glareolus

ეკუთვნის მემინდვრიების ოჯახს.
აღწერილობა: მცირე ზომის მემინდვრიაა . სხეულის სიგრძე 112 მმ-მდეა , კუდის 60 მმ-მდეა . ზურგი სხვადასხვა ელფერით ყავისფერ-ჟანგისფერია ; მუცელი ბაცი რუხია. კუდი მკაფიოდ ორფეროვანია: მისი ზედა მხარე მუქია , ქვედა მხარე მოთეთრო , მოკლე ბეწვითაა დაფარული დამ ის ქვეშ ჩანს ქერცლოვანი კანი. ფეხები შავია .
გავრცელება: ევროპა , აზია , კავკასია , საქარველოში გავრცელებულია გურია-აჭარის ქედზე , ზღვის დონიდან 1600 მ სიმაღლემდე .
ცხოვრების ნირი : ბინადრობს ფოთლოვან და წიწვიან ტყეებში , მაღალი ბალახით დაფარულ ველობებზე . შემოდგომით და ზამთრობით გვხვდება თივის ბულულებში და ნაგებობებში. იკვებება უმთავრესად ბალახოვანი მცენარეების მწვანე ნაწილებით და თესლებით ; ჭამს აგრეთვე ხეების ქერქს , კვირტებს , სოკოებს , ლიქენებს . ბუდეს იკეთებს მოკლე ვრცელ სოროში , რომელსაც რამდენიმე გამოსასვლელი ხვრელი აქვს . მრავლდება წელიწადში 3-4-ჯერ ; თითოეულ ჯერზე იბადება 2-5 ნაშიერი .
სამეურნეო მნიშვნელობა : აზიანებს ტყის ახალგაზრდა ნარგავებს , ტყის ჯიშთა სანერგეებს , ხეხილის ბაღებს , პროდუქტების მარაგს .