დურაჯი, დურაჯის აღწერილობა პარამეტრები

[ჭალიმგელა]

დურაჯი (Francolinus francolinus) Турач

დურაჯი ულამაზესი გარეული ფრინველი, ჩვენი ფაუნის საკმაოდ გავრცელებული ობიექტი იყო წარსულში. მისი არეალი რასაკვირველია, ბოლო ხანებში შემცირდა და მეოცე საუკუნის მეორე ნახევრისთვის მხოლოდ რამდენიმე ცალი იყო დარჩენილი მდინარე ივრის ჭალებში საგარეჯოსა და სიღნაღის რაიონებში. დურაჯის ადგილსამყოფელი და საბუდარი ადგილებია ხშირი ეკალ-ბარდი, ძეძვიანი, მაყვლიანი, ბროწეულიანი, იალღუნით დაფარული და ჩალიანი ბუჩქნარები. ასეთი ადგილები განსაკუთრებით იზიდავს დურაჯს, თუ ის მდებარეობს მდინარისა ან არხის პირას. იგი არ ერიდება ადამიანს და ხშირად მის მეზობლად სახლდება. დურაჯის საკვებია: მცენარის კვირტები, ნორჩი ფოთლები, ბალახის თავთავი, ყოველნაირი გარეული ნაყოფი, მცენარეულობის თესლი, მწერები, ლოკოკინები და მცირე ხერხემლიანები. გაზაფხულზე დურაჯები წყვილდებიან. მამალი დურაჯი მონოგამია, მეტად ერთგულია თავისი მეუღლის და ოჯახისადმი. აპრილის შუა რიცხვებიდან დურაჯი იწყებს მიწაზე ბუდის გაკეთებას, რომელშიც აფენს ხმელ ბალახს და შიგ 7-9 კვერცხს დებს, ზოგჯერ კი კვერცხების რაოდენობა ორჯერ მეტია. კრუხად უმთავრესად დედალი დურაჯი ზის, მამალი კი ბუდეს დარაჯობს და კრუხს საკვებს აწვდის. წიწილების აღზრდის დროსაც მამალი დურაჯი, დედლის თანაბრად, არ სცილდება მათ. დურაჯზე ნადირობისათვის საჭიროა თოფი და მეძებარი ძაღლი. დურაჯი საბუდარი ადგილიდან უმთავრესად დილით და საღამოთი გამოდის, მხოლოდ იგი ისეთი ფრთხილი არ არის როგორც ხოხობი, და ხშირად ამ გაუფრთხილებლობის მსხვერპლი ხდება. დურაჯმა უხმაურო და ჩვეულებრივი აფრენა იცის. წამოფრინდება თუ არა შამბნარიდან, ან ბუჩქნარიდან მაშინვე ფრთების ჩქარი და წყვეტილი ფრთხიალით, ნელი სისწრაფით მიემართება პირდაპირ ან ოდნავ გვერდზე, და მცირე მანძილზე გავლისა და შესაფერისი დასამალავი ადგილის შემჩნევისას ჩაფრინდება ამ ადგილზე, რამდენიმე მეტრს გაირბენს და გაინაბება. მონადირეები სარგებლობენ ამ ფრინველის ასეთი გულუბრყვილო ქცევით და თუ პირველი აფრენისთანავე სროლას ვერ მოახერხებენ, ადვილად პოულობენ მას მეორე ადგილზედაც. ამჯამად დურაჯზე ნადირობა აკრძალულია.

ტექსტი მოამზადა ზახარამ
ინფორმაცია აღებულია წიგნიდან 'მონადირის ცნობარი' გამომცემლობა ;საბჭოთა საქართველო; თბილისი- 1969 .

[ჭალიმგელა]

დურაჯი მართლაც ქართული ფაუნის საოცრებაა. 20 საუკუნის ბოლოსთვის თითქმის გადაშენებული იყო საქართველოში. 90 იანი წლების შემდეგ ოდნავ მოიმატა რაოდენობამ, ჩემი პირადი თხოვნა იქნება: ნუ ინადირებთ და სხვასაც დაუშალეთ, რომ ჩვენმა შვილებმა შორიდან მაინც დაინახონ

[HUNTER FREDY]

კარგი მოწოდებაა!! უერთდები! +1000

[ჯეკო]

+10000 მეც უერთდები

[akela1954]

ჭალიმგელა

90 იანი წლების შემდეგ ოდნავ მოიმატა რაოდენობამ,

კაცურად თუ მართლა რამე იცი მომწერე (აქ არა). ვისი მონაცემებით სარგებლობ თუ საიდუმლო არ არის?

ალაზანზეც ვიცოდი ორი ბუდე.

[919]

დურაჯი (Francolinus francolinus)
რუსულად კი Турач

[guga1]

ეს მშვენიერი და გემრიელი ხორცის მქონე ფრინველი მეოცე საუკუნის პირველ ნახევარში
კახეთის თითქმის ყველა რაიონში ბუდობდა არადა....

[ლეკი]

მართლა ულამაზესი ფრინველია!!

[ლევან ყიასაშვილი]

ნეტა თუ შეიძლება მაგისი ხელოვნურად მოშენება??... აი მაგისი მოშენება და ბუნებაში გაშვება მართლა კარგი საქმე იქნებოდა... საქართველოში თითქმის აღარ ყოფილა დარჩენილი.

[mgm]

ტარიბანაზე არის შემორჩენილი და ივრის ჭალებში, მაგრამ ნადირობენ მაინც.

[ij18e]

ასეთი ლამაზი ფრინველი ჩემს ცხოვრებასში არ მინახავს

[GIO-85]

მე მინახავს ველური დურაჯი ახლოდან. ოღონდ საქართველოში არა. ძალიან ლამაზი რამ არის.

სამწუხაროა ჩვენში რომ აღარგვხვდება.

[შალვა]

7-8 წლის წინ ვნახე ასურეთში დამბის ქვემოთ 2 ცალი 15- 20 წუთის ინტერვალით. მე და ირაკლი21 ვიყავით, სროლა არც გვიფიქრია! მაშინ ვნახე პირველად და საბოლოოდ.

[utruxune]

დურაჯის,ხოსბის,ძირითადი მტრები ადგილობრივი მოსახლეობაა ანუ სანადირო სავარგულებთან ახლოს მცხოვრები მონადირეები.ლოგიკა ასეთია რაღა სხვამ მოკლას ბარემ მე მოვკლავ,ეხლა დაუყიდიან ტყეებს და კერძო მფლობელი რომ ფეხს აღარ შეადგმევინებს რაღას დახოცავენ მაინტერესებს..

[dato6]

ერთი კვირის წინ გადავეყარე დურაჯის გუნდს, იქნებოდა 7-8 ცალი. არ მკითხოთ ოღონდ სად ნახეო..... კარგი სანახავი კი იყო ისე და სასიამოვნო.